Alimenty / Kogo obciążają alimenty?

 

Obowiązek płacenia alimentów obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo, w zależności od stopnia pokrewieństwa obowiązek ten dotyka jednak członków rodziny w różnym stopniu i w różnej kolejności. W pewnych sytuacjach alimenty muszą płacić także osoby nie będące rodziną.

 

Obowiązek alimentacyjny to inaczej obowiązek dostarczania środków utrzymania (najczęściej), a w miarę potrzeby także środków wychowania. Płacenia alimentów może domagać się jedynie osoba znajdująca się w niedostatku. Nie dotyczy to jednak małoletnich dzieci, które nie mogą utrzymać się samodzielnie.

Obowiązek aliementacyjny obciąża krewnych w linii prostej (czyli wnuki, dzieci, rodziców, dziadków) oraz rodzeństwo, w tym także rodzeństwo przyrodnie. Obowiązek ten dotyka jednak członków rodziny w różnym stopniu i w różnej kolejności. Zasadą jest bowiem, że obowiązek płacenia alimentów obciąża zstępnych1 przed wstępnymi2, a wstępnych przed rodzeństwem, przy czym obowiązek płacenia alimentów przez osobę zobowiązaną w dalszej kolejności powstaje dopiero wówczas, gdy nie udało się uzyskać alimentów od osoby zobowiązanej w bliższej kolejności, lub gdy osoba ta nie jest w stanie wypełnić swojego obowiązku. Oznacza to, że jeżeli osoba uprawniona do alimentacji posiada zstępnych (dzieci, wnuki), to może domagać się od nich alimentów w pierwszej kolejności. Dopiero gdy zstępni nie będą mogli zaspokoić jej potrzeb będzie mogła zwrócić się do wstępnych (rodziców, dziadków), a w dalszej kolejności do rodzeństwa. Powyższa sytuacja będzie miała miejsce oczywiście jedynie wówczas, jeżeli alimentów będzie domagać się osoba dorosłą. W przypadku alimentów należnych małoletniemu dziecku w pierwszej kolejności zobowiązani są rodzice, a w drugiej kolejności dziadkowie.

 

Uwaga! Roszczenia o świadczenia alimentacyjne przedawniają się z upływem trzech lat - oznacza to, że można domagać się alimentów najdalej za trzy lata wstecz.

 

Przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego przewidują także sytuacje, kiedy alimenty muszą płacić osoby nie będące rodziną, a mianowicie:

 

  1. w pewnych sytuacjach do alimentacji zobowiązani są byli małżonkowie po rozwiązaniu małżeństwa;

  2. ojciec nie będący mężem matki ma obowiązek przyczynić się do wydatków związanych z ciążą i porodem oraz kosztów trzymiesięcznego utrzymania matki w okresie porodu;

  3. rozwiązując stosunek przysposobienia sąd może stosownie do okoliczności, utrzymać wynikające z niego obowiązki alimentacyjne;

  4. dziecko może domagać się alimentów od swojego ojczyma albo macochy, jeżeli odpowiada to zasadom współżycia społecznego;

  5. ojczym albo macocha może domagać się alimentów od swojego pasierba, jeżeli odpowiada to zasadom współżycia społecznego.

 

Uwaga! Zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nie dotyczy to jednak obowiązku rodziców wobec ich małoletniego dziecka.

 

Zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Przykładowo można wskazać, że sprzeczne z zasadami współżycia społecznego byłoby alimentowanie osoby, która z własnej winy popadła w niedostatek (np. na skutek pijaństwa lub narkomanii) albo świadomie zrezygnowała z pomocy państwa (np. stypendium).

Możliwość uchylenia się od płacenia alimentów z powołaniem się na zasady współżycia społecznego nie dotyczy jednak obowiązku rodziców wobec ich małoletniego dziecka (istnieje natomiast taka możliwość w stosunku do dziecka pełnoletniego).

 

 

1 Zstępny - pojęcie oznaczające każdego kolejnego potomka tej samej osoby: jej dziecko, wnuka, prawnuka, praprawnuka itd

2 Wstępny - pojęcie oznaczające każdego przodka danej osoby: jej rodzica (ojca, matkę), dziadków (dziadka, babcię), pradziadków (pradziadka, prababcię), prapradziadków itd

Potrzebujesz pomocy - dzwoń!
+48 22 299 30 24; +48 502 516 688